Dünya müellifi ve CHP milletvekili Ümit Özlale, açlık ve yoksulluk hududuna ait olarak, ”Açlık sonu üzere yoksulluk sınırı hesaplamaları da aktüel tüketim eğilimlerine ve besin harcamalarının bütçe içindeki değişen oranına nazaran revize edilmeli” dedi.
TÜRK-İŞ’in yoksulluk sonunu hesaplarken besine yapılması gereken minimum harcamayı tespit edip gıdanın toplam harcama içindeki payını kullandığını aktaran Özlale, yazısında şunları söyledi:
”Buradaki kıymetli eksik TÜRK-İŞ’in besin harcamalarının toplam tüketim harcamaları içindeki payını uzun yıllar sabit tutması. TÜRK-İŞ, TÜİK’in 2003–2004 Hanehalkı Tüketim Harcamaları Anketi’ni baz alıp besin harcamalarının toplam tüketim harcamaları içindeki hissesini yüzde 30,70 olarak kullanıyor. Gerisi ise standart: Açlık hududunu 30,7’ye böl 100 ile çarp! Yani yoksulluk hududu açlık sınırının 3,26 katı oluyor.
Oysa biliyoruz ki besin harcamalarının toplam harcamalar içindeki payı ve yoksulluğun tarifi vakit içinde değişiyor. Örneğin TÜİK verilerine nazaran 2003’te Türkiye’deki toplam harcamaların %27,5’i besin ve alkolsüz içeceklere yapılırken bu oran 2012’de %19,6, 2019’da ise %20,8 oldu. Şayet buna konut dışı besin harcamasını dahil edersek oran %27,3’e çıkıyor. Dolayısıyla şayet yalnızca besin harcamasını kullanırsak yoksulluk hududu açlık sınırının 4,79 katı oluyor. Bana sorarsanız daha gerçek bir yoksulluk tarifi konut dışı besin tüketimini de dahil etmeli çünkü çalışanların kıymetli bir kısmı öğlen yemeklerine para ödemek zorunda.
Özetle, açlık sonu üzere yoksulluk sınırı hesaplamaları da aktüel tüketim eğilimlerine ve besin harcamalarının bütçe içindeki değişen oranına nazaran revize edilmeli. Yeniden de, mevcut verilerle bile TÜRK-İŞ’in açlık sonundan yoksulluk hududuna geçerken düşük bir çarpan kullandığını ve yoksulluk sınırının açıklanandan daha yüksek olması gerektiğini söyleyebiliriz. Yani ülkemizdeki fakir sayısı sendikaların yaptığı hesaplamaların öngördüğünden daha bile fazla olabilir.”
Yazının tamamını okumak için
“Kibir yüzünden incinmediğin bir vakit dilimi oldu mu?” | Yekta Kopan ve ‘Belki Yaz Erken Gelir’ |